Rasprostranjeni poremećaji u portugalskom aviosaobraćaju i vozovima, bolnicama i školama dogodili su se u četvrtak, nakon što su sindikati pozvali na najveći nacionalni štrajk u više od deset godina protiv vladinih reformi rada.
Glavna željeznička stanica u Lisabonu bila je prazna, većina linija je otkazana, a nacionalna aviokompanija TAP Air Portugal otkazala je oko dvije trećine od svojih uobičajenih 250 letova.
Prema sindikatima, odvoz smeća je bio u zastoju, kao i bolnički odjeli koji se bave nehitnim slučajevima. Pogođene su i škole i sudovi.
Sindikati su razbjesnili zbog zakona koji je predložila desničarska manjinska vlada, a za koji kažu da ima za cilj pojednostavljenje procedura otpuštanja, produženje trajanja ugovora na određeno vrijeme i proširenje minimalnih usluga potrebnih tokom štrajka.
Premijer Luis Montenegro insistirao je da su reforme rada, s više od 100 mjera, imale za cilj “stimulirati ekonomski rast i isplatiti bolje plate”.
Ali komunistički orijentirani sindikati CGTP i umjereniji sindikati UGT oštro su kritizirali planove. A ovaj štrajk je najveći u Portugalu od juna 2013. godine, kada je zemlji bila potrebna pomoć Međunarodnog monetarnog fonda i Evropske unije da prevaziđe dužničku krizu.
Generalni sekretar CGTP-a Tiago Oliveira rekao je da su reforme “među najvećim napadima na svijet rada”. Rekao je za AFP da će vladine mjere “normalizirati nesigurnost posla” i “olakšati otpuštanja”.
Od oko pet miliona radno sposobnog stanovništva, oko 1,3 miliona ljudi već je u nesigurnim pozicijama, kazao je Oliveira.
S obzirom na to da će Portugal početkom 2026. godine izabrati novog predsjednika, Oliveira je rekao da smatra da je štrajk “već bio uspješan” čak i prije nego što je počeo, jer je skrenuo pažnju javnosti na reforme radnog prava.
Javno mnjenje uglavnom podržava akciju, sa 61 posto ispitanika koji su podržali štrajk, prema anketi objavljenoj u portugalskoj štampi.
Uoči štrajka, Montenegro je izjavio da se nada “da će zemlja funkcionisati što normalnije… jer prava jednih ne smiju kršiti prava drugih”.
Iako njegova desničarska stranka nema većinu u parlamentu, Montenegrova vlada bi trebala biti u stanju da progura zakon uz podršku liberala – i krajnje desnice, koja je postala druga najveća politička snaga u Portugalu.
Ljevičarska opozicija optužila je Montenegrov tabor da nije obavijestio birače da je smanjenje radničkih prava moguće tokom kampanje za posljednje parlamentarne izbore.
Iako je Portugal zabilježio ekonomski rast od oko dva posto i historijski nisku stopu nezaposlenosti od oko šest posto, premijer je tvrdio da bi zemlja trebala iskoristiti povoljnu klimu za provođenje reformi.
Armindo Monteiro, šef glavne konfederacije poslodavaca, CIP, osudio je štrajk i rekao za AFP da je vladin nacrt zakona samo “osnova za diskusiju” s ciljem ispravljanja “neravnoteže” uzrokovane promjenama u radničkom sistemu koje je napravila prethodna lijeva vlada.
(Vijesti.ba / FENA)