Ako je suditi prema radu tužilaštava u Bosni i Hercegovini korupcije u našoj državi je sve manje, iako praksa i medijski izvještaji govore suprotno. Naime, tokom 2020. godine u Bosni i Hercegovini gotovo je prepolovljen broj podignutih optužnica za krivična djela korupcije, a broj presuda smanjen je za 30%, pokazuju podaci koje je Transparency International u BiH objavio na interaktivnoj mapi procesuiranja korupcije.
Piše: A. DUČIĆ
Ionako porazna statistika borbe protiv korupcije dodatno je pogoršana u godini pandemije, a procesuirali su se uglavnom sitni slučajevi korupcije.
Ukoliko gledamo po tužilačkim sistemima, alarmantno je da je u tužilačkom sistemu Federacije BiH zabilježeno smanjenje broja podignutih optužnica za korupcijska krivična djela za čak 52,8%, tužilaštvu Brčko Distrikta 40%, dok je u tužilačkom sistemu RS ovaj broj manji za 33,3%.
Kada je riječ o otvorenim istragama u toku 2020. godine, nakon blagog povećanja ovog broja u toku 2019. godine, 2020. godine je zabilježen pad broja otvorenih istraga za korupcijska krivična djela za čak 17,8% u odnosu na 2019. godinu. Najniži udio otvorenih istraga za korupcijska krivična djela u ukupnom broju otvorenih istraga je zabilježen u tužilačkom sistemu RS i u toku 2019. godine iznosi tek 1,9%.
Tokom 2020. godine je u Bosni i Hercegovini je zabilježeno smanjenje broja osuđujućih presuda za korupcijska krivična djela za 29,9% u odnosu na 2019. godinu, odnosno smanjenje sa 224 osuđujuće presude u toku 2019. godine na 157 osuđujućih presuda u toku 2020. godine.
Tokom 2020. godine zabilježeno je smanjenje od 54,8% oslobađajućih presuda u odnosu na 2019. godinu.
Međutim, zabrinjava podatak da je procenat zatvorskih kazni u ukupnom broju donesenih osuđujućih presuda tek 33,7%. S druge strane, čak 62,3% osuđujućih presuda za korupcijska krivična djela su presude sa uslovnom osudom, što nije nimalo odvraćujuće za eventualne počinioce ovih krivičnih djela, posebno uzevši u obzir težinu korupcijskih djela, kao i štetu koju korupcija proizvodi prema društvu u cjelini.
U 2020. tužilaštva su podigla 11 optužnica, a po njihovim predmetima donesene su samo četiri pravosnažne presude od kojih su u tri izrečene kazne zatvora. Po onome što su objavili u javnosti, najzvučnije su dvije presude carinicima koji su primali mito na GP Gradiška i osuđeni na po godinu dana zatvora.
Posebno odjeljenja za suzbijanje korupcije, organizovanog i najtežih oblika privrednog kriminala u Republici Srpskoj koje bi trebalo procesuirati najkrupnije slučajeve korupcije, prošle godine podiglo samo šest optužnica.
Kantonalna tužilaštva smanjila su broj podignutih optužnica za preko 50 posto a po onome što su saopštavali javnosti dobar dio njih odnosi se na krivična djela korupcije u privatnom sektoru. Od ukupno dvije podignute optužnice Kantonalnog tužilaštva Srednjobosanskog kantona jedna se odnosi na bankarsku službenicu, a druga na analitičara mikro-kreditne organizacije.
