Naučnici su postigli značajan proboj u liječenju nealkoholne masne bolesti jetre (NAFLD), stanja koje pogađa milione ljudi širom svijeta.
Istraživači sa Medicinskog fakulteta Univerziteta Mičigen razvili su obećavajući novi lijek koji bi mogao da promeni dosadašnji pristup liječenju ove rasprostranjene bolesti.
NAFLD se karakteriše nakupljanjem masti u jetri, što može dovesti do upale i stvaranja ožiljaka. Procjene ukazuju da ova bolest pogađa i do 32% svjetske populacije.
Jedan od ključnih aspekata studije bila je međunarodna saradnja. U istraživanju su učestvovali i naučnici iz Centra za eksperimentalne životinje pri Univerzitetu Xi’an Jiaotong i Instituta za kardiovaskularne nauke pri Pekinškom univerzitetu, što dodatno potvrđuje značaj i globalni domet ovog otkrića, prenosi thebrighterside.com.
Rezultati studije nedavno su objavljeni u prestižnom časopisu Cell Metabolism.
Profesor dr Judžin Čen, vodeći autor studije i profesor kardiovaskularne medicine na Univerzitetu Mičigen, naglasio je važnost ovog otkrića. Istakao je da su pokušaji razvoja terapije za NASH (nealkoholni steatohepatitis) do sada nailazili na brojne prepreke, a mnogi lijekovi nisu zadovoljili standarde bezbjednosti i efikasnosti tokom kliničkih ispitivanja.
„NASH bilježi zabrinjavajući porast, i uspješno liječenje ne-ljudskih primata našim kandidatom za lijek, DT-109, dovodi nas bliže nego ikad do terapije za milione ljudi koji pate od ovog stanja“, izjavio je dr Čen.
Razvoj lijeka DT-109 zasniva se na otkriću da je poremećen metabolizam glicina jedan od uzroka NAFLD i NASH-a. Iako su stotine jedinjenja pokazale efikasnost u liječenju NASH-a kod miševa, Čen ističe da su ti modeli ograničeni jer ne oslikavaju u potpunosti ljudsku bolest, pa se rezultati teško mogu prenijeti u kliničku praksu.
Istraživački tim je koristio model NASH-a kod ne-ljudskih primata, potvrđen metodama višestrukog profilisanja (multiomics), što je jedan od prvih takvih uspjeha u ovoj oblasti.
Kod i miševa i primata, istraživači su otkrili da DT-109 poništava nakupljanje masti u jetri i sprečava napredovanje fibroze, podstičući razgradnju masnih kiselina i stvaranje antioksidanasa. Lijek takođe inhibira proizvodnju litoholne kiseline, toksične sekundarne žučne kiseline blisko povezane sa NAFLD-om.
Kada bolest pređe u fazu NASH-a, može doći do nepovratnog oštećenja jetre. NASH, teži oblik NAFLD-a, procjenjuje se da pogađa oko 6,5% svjetske populacije, značajno povećavajući rizik od ciroze i otkazivanja jetre.
Uprkos širokoj rasprostranjenosti NASH-a, do sada nije postojao efikasan lijek. Mnogi prethodni kandidati nisu pokazali zadovoljavajuće rezultate niti su bili dovoljno bezbjedni tokom kliničkih ispitivanja. Međutim, istraživači iz Mičigena razvili su jedinjenje koje pokazuje snažan potencijal za regeneraciju jetre oštećene NASH-om.
Revolucionarni lijek, poznat kao DT-109, je tripeptid na bazi glicina koji je osmišljen da smanji nakupljanje masti i spreči stvaranje ožiljaka u jetri. Istraživači su ga testirali na miševima i ne-ljudskim primatima i utvrdili da efikasno poništava masne naslage u jetri i sprečava dalja oštećenja.
„Ovim značajnim probojem u prekliničkim modelima možemo razmatrati evaluaciju DT-109 kao potencijalnog lijeka za liječenje NASH-a u budućim kliničkim ispitivanjima“, izjavio je dr Džifeng Džang, koautor studije i vanredni profesor kardiovaskularne medicine na Mičigenskom univerzitetu.
„S obzirom na to da milioni ljudi pate od NASH-a, potreba za efikasnim lijekom nikad nije bila hitnija.“
(Vijesti.ba)